موضوع: ثروت از منظر قرآن

ثروت از منظر قرآن

yaser.shakibaei@yahoo.com

یاسر شکیبائی

تاریخ عضویت:1396/03/08 04:32:56

تعداد پست کاربر:8

پروفایل کاربر

احتمالا همه ‏ی ما این جملات را شنیده باشیم:

مال چرک کف دست است… دنیا بی ارزش است او را برای اهلش بگذارید. هرکس قدرت و ثروت دارد، قیمتی ندارد… مؤمنین فقیر هفتاد سال پیش از ثروتمندان داخل بهشت می شوند (حدیث ضعیف)… فقر فخر من است (حدیث موضوع)… این همه مال دنیا برای چه می خوای؟؟

در این مقاله سعی می شود بطلان این جملات آشکار شود.

در بخش اول راجع به نعمت امنیت از دیدگاه قرآن سخن گفتیم در این بخش به نعمت ثروت و مال از دیدگاه قرآن و سنت می پردازیم .

در مقاله قبلی به چهار آیه اشاره کردیم که نعمت امنیت و ثروت را در چهار موضوع مختلف با هم ذکر کرده بود. مجدداً آن چهار آیه را یاد آور می شویم.

۱- عذاب با گرسنگی و عدم امنیت (خوف):

وَضَرَبَ اللَّـهُ مَثَلًا قَرْیَةً کَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً یَأْتِیهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن کُلِّ مَکَانٍ فَکَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّـهِ فَأَذَاقَهَا اللَّـهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا کَانُوا یَصْنَعُونَ [نحل: ۱۱۲]

و خدا بر شما حکایت کرد و مثل آورد مثل شهری را که در آن امنیت کامل حکمفرما بود و اهلش در آسایش و اطمینان زندگی می‌کردند و از هر جانب روزی فراوان به آنها می‌رسید تا آنکه اهل آن شهر نعمتهای خدا را کفران کردند، خدا هم به موجب آن کفران و معصیت طعم گرسنگی و بیمناکی را به آنها چشانید و چون لباس، سراپای وجودشان را پوشاند.

۲- دعا جهت امنیت و روزی و ثروت:

وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ رَبِّ اجْعَلْ هَـٰذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُم بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ۖ قَالَ وَمَن کَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِیلًا ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلَىٰ عَذَابِ النَّارِ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ [بقره: ۱۲۶]

و چون ابراهیم گفت پروردگارا اینجا را شهرى امن بگردان و از اهلش هرکس را که به خداوند و روز بازپسین ایمان دارد از فرآورده‌ها روزى ببخش، فرمود و هرکس که کفرورزد، اندکى بهره‌مندش گردانم سپس دچار عذاب دوزخش سازم و چه بد سرانجامى است‌ (۱۲۶)

۳- عبادت به خاطر امنیت و روزی دادن:

فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَـٰذَا الْبَیْتِ * الَّذِی أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَآمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ  [قریش: ۳و۴]

پس باید صاحب این خانه را بپرستند (۳) همان که ایشان را پس از گرسنگى [آذوقه و] خوراک داد و پس از ترس [و نگرانی] ایمن داشت‌ (۴)

۴- آزمایش و ابتلا با ایجاد ترس و گرسنگی:

وَلَنَبْلُوَنَّکُم بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ ۗ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ [بقره: ۱۵۵]

و همواره شما را به نوعى از ترس و گرسنگى و زیان مالى و جانى و کمبود محصول مى‌آزماییم و صابران را نوید بده‌ (۱۵۵)

توضیح مختصری در مورد این چهار آیه

حضرت ابراهیم بعد از بنای خانه کعبه مهمترین دغدغه ای که دارد این دو نعمت است . امنیت و رزق و روزی، لذا در بارگاه الهی دست به دعا برمی دارد و می فرماید:

رَبِّ اجْعَلْ هَـٰذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ ﴿البقرة: ١٢٦﴾

پروردگارا، این [سرزمین‌] را شهرى امن گردان، و مردمش را -هر کس از آنان که به خدا و روز بازپسین ایمان بیاورد- از فرآورده‌ها روزى بخش.

ابن عاشور در ذیل تفسیر این آیه می فرماید : دعای ابراهیم از جوامع کلام پیامبری است چرا که وجود امنیت در شهرها و راه ها مقدمه‏ ی تمام لوازم یک زندگی سعادتمندانه می ‏باشد و همچنین مقتضی عدالت و عزت و خوشی و راحتی می باشد زیرا امنیت بدون اینها حاصل نمی شود و همچنین امنیت مقدمه‏ ی آبادانی و ثروت و رو آوردن به هر نوع منفعتی است و اگر این سه تا مختل شود امنیت نیز مختل خواهد شد و اگر امنیت مختل شود آن سه هم مختل می شوند .

و حضرت ابراهیم با این دعایش می خواست که تمام امکانات برای اقامت در این شهر فراهم شود چرا مکه منبع اسلام است .

و همچنین در سوره قریش خداوند به قریش دستور عبادت می دهد فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ و به آنها متذکر می شود که به خاطر این دو نعمت مهم باید به عبادت خدا بپردازند.

همچنین یکی از آزمایش های خداوند به نسبت انسان های مؤمن نقص در اموال و ثروت می باشد. و مطمئناً آزمایش و ابتلا هم در چیزهایی رخ می دهد که انسان ها به شدت به آن نیاز دارند .

عذاب خداوند به بندگانش نیز در گرفتن همین دو نعمت رخ می دهد . فَأَذَاقَهَا اللَّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ بِمَا کَانُوا یَصْنَعُونَ

برگرفته از مقاله نعمت ثروت در قران به نویسندگی جمشید نظر پور