تصمیم گیری عکس العملی نسبت به یک مشکل است.

در سازمان همه افراد تصمیم می گیرند. مدیران ارشد هدف های سازمان را تایید می کنند. مدیران رده میانی و پایه، درباره عملیات اجرایی تصمیم می گیرند، کارکنان را انتخاب می کننـد  و دربـاره نحوه اجرا تصمیم می گیرند. البته تصمیم گیری تنها در حیطه مدیران نیست. کارکنـان عـادی نیـز  تصمیماتی می گیرند که بر فعالیت ها و امور سازمان خود اثر می گذارند.

بنابراین، هریک از مدیران و کارکنان در سازمان به گونه ای با موضوع تصمیم گیـری سـر و کـاردارند. آنان ناچارند در فرایند انجام امور، از بین راه های متعددی کـه پـیش روی دارنـد،  یکـی راانتخاب کنند. تردیدی نیست که بسیاری از این راه ها مستلزم انجـام کارهـایی اسـت و فـرد بایـدپیش از انتخاب بتواند درباره نتایج اقدام خود بیندیشد.

به این ترتیب، تصمیم گیری عکس العملی نسبت به یک مشکل است. آگاهی از این کـه  مشـکلی وجود دارد و این که باید تصمیمی گرفته شود، یـک مسـاله ادراکـی اسـت. عـلاوه بـرآن، در هـرتصمیمی، برداشت تصمیم گیرنده در تفسیر و ارزیابی اطلاعات اثر دارد.

اگر بین وضع موجود و وضع مطلوب اختلافی وجود داشته باشد، در آن صورت باید اذعان کرد که با مساله ای رو به رو هستیم. اگر کسی هزینه ماهانه خود را محاسبه کند و دریابد که در ماه مبلغی بیش از درآمدش به مصرف می رساند، باید مساله ای را شناسایی و تعریف کند. بسیاری از تصمیمات ضعیف، به این علت گرفته شده است که تصمیم گیرنده متوجه واقعیت مساله نشده است. در واقع، نتوانسته است آن را به درستی شناسایی و تعریف کند. بنابراین، در الگوی تصمیم گیری بخردانه، فرایند تصمیم گیری با تعریف مساله شروع می شود. به این شرح: 

1. تعریف مساله: 

تصمیم گیرنده پس از ارائه تعریفی از مساله، باید شاخص هایی را که برای حل مساله مهم می داند، تعیین کند. او در این مرحله مشخص می سازد که در فرایند تصمیم گیری، چه چیزهایی مهم و مرتبط است. دراین مرحله نوع علاقه، ارزش ها و سلیقه های شخص تصمیم گیرنده نقش اساسی دارند.

 2-مشخص نمودن شاخص های تصمیم گیری: 

تعیین شاخص یا معیار از آن جهت اهمیت دارد که شخص تصمیم گیرنده (از دیدگاه خود) مشخص می کند که چه اقدام هایی مربوط و چه چیزهایی نامربوط هستند. باید در نظر داشت هر عاملی که دراین مرحله مشخص نشود (از نظر تصمیم گیرنده) عاملی نامرتبط خوانده می شود. 

3-وزن دادن به شاخص ها: 

گاهی امکان دارد شاخص های انتخاب شده دارای اهمیت یکسانی باشند. بنابراین در سومین گام، تصمیم گیرنده براساس اولویت و اهمیت به شاخص ها، وزن مناسب می دهد.

  4-انتخاب راه های گوناگون: 

تصمیم گیرنده راه حل ها را (راه حل های امکان پذیر) را بررسی و ارائه می کند. درواقع، راه حل هایی را که به نظر او مساله را حل خواهد کرد یا موفقیت او را تضمین می کند، انتخاب می نماید. 

 5-مرتبط ساختن هریک از راه ها به یکی از شاخص ها: 

پس از ارائه راه حل ها، فرد تجزیه و تحلیل و ارزیابی هر یک از این راه حل ها را به صورت جدی مورد توجه قرار می دهد. برای انجام این کار ضریب خاصی برای هریک از این راه حل ها در نظر می گیرد. به هنگام مقایسه راه حل ها، نقاط ضعف و قوت آن ها مشخص می شود. سپس در مراحل دوم و سوم ضریب آن ها تعیین می شود. 

6-انتخاب راهی که از نظر ارزش، دارای بالاترین بازدهی باشد: 

تصمیم گیرنده باید راهی را انتخاب کند که دارای بالاترین بازدهی (بیشترین مطلوبیت) باشد. این کار از طریق مقایسه راه حل ها براساس ضریب یا وزنی که به شاخص ها داده شده است،

این موضوع در آیه 62سوره  نور مورد اشاره قرار گرفته است.

بخشی از تفسیر نور

خلاصه و نتیجه گیری